Giáng
Sinh và
Những kỷ niệm khó quên
Thái Tú Hạp
Nhiều khi tôi
muốn đẩy lùi tất cả kỷ niệm vào
vực thẳm dĩ văng, cố gắng sống với
thực tại, như ư nghĩ của nhà văn nào đó
đă nói: Chúng ta không bao giờ tắm hai lần trên
một ḍng sông. Đúng như thế, ḍng sông vẫn c̣n
đó nhưng ḍng nước mỗi sát na khác nhaụ
Phải chạy đuổi theo ḍng sống như lưu lượng
nước mải miết tuôn tràn, cho đến một
ngày nào đó ḥa nhập vào đại dương. Làm
sao tự chế để tâm đi vào cơi an nhiên tự
tạị Cơi Bồ Đề Chân Nhự Trong khi tâm
mỗi
phút giây nẩy sinh hằng hà sa số vọng tưởng.
Quá khứ vị lai chỉ là vọng tưởng. Chỉ
có hiện tại là thực. Biết như thế nhưng
tôi vẫn luôn luôn là kẻ thua cuộc. Nhất là
thời gian bắt đầu trở la.nh. Khi ở chung
quanh những nhạc khúc Silent Night, Jingle Bell, Santa Clause Is
Coming To Town, Rock Around The Christmas....cũng đă bắt đầu
vọng lại vây bủa trong đời sống. Những
nhạc khúc tôi đă nghe từ ba bốn mươi năm
trước. Khi tôi c̣n là chú bé ở cạnh nhà thờ
trong thành phố Hội An, nghe tiếng chuông khua trong đêm
Giáng Sinh, chạy qua nhận gói quà gói bằng giấy bóng
xanh đỏ từ tay vị Linh Mục già có cḥm râu
trắng hiền từ như ông già Noel. Ma ('t tôi chắc
cũng sáng rực rỡ như những bóng đèn đủ
màu gia (ng kín trên tháp nhà thờ cổ kính. Lớn lên khi
bắt đầu thấy hồn ḿnh bâng khuâng:
...Làm sao cắt nghĩa được t́nh yêu
Có nghĩa ǵ đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu...
(Xuân Diệu)
Tôi đă có một thời học sinh lẽo đẽo
theo cô gái Bắc Kỳ nho nhỏ đến nhà thờ
mỗi buổi sáng Chủ Nhật. Tôi là người
ngoại đạo...
...Thuở ấy anh hiền và nhát quá
Nép ḿnh bên gác Thánh lầu chuông
Để nghe khe khẽ lời em nguyện
Thơ thẩn chờ em trước thánh đường...
Mỗi lần tan lễ chuông ngừng đổ
Hai bóng cùng đi một lối về
E lệ em cầu kinh nho nhỏ
Thẹn thùng anh đứng lại không đi...
(KIÊN GIANG)
Thời gian thơ
mộng ngắn ngủi v́ tôi lên đường khoác áo
chiến và từ đó tôi không biết em đă theo
chồng trôi giạt phương nàọ Cuộc chiến
đă cuốn hút tôi ngược xuôi nhiều chiến trường
Thượng Đức, Khe Sanh, Quảng Trị, Phá Tam
Giang, Thăng B́nh, Đại Lộc, Thừa Thiên...Tôi
đă đến La Vang đêm Giáng Sinh và tôi đă nghe
vọng lên từ tiềm thức những h́nh tượng
Đức Mẹ Maria từ gịng thơ hồn mê đầy
linh hiển của thi sỹ Hàn Mặc Tử:
...Maria! Linh hồn con ớn lạnh
Run như run thần tử thấy long nhan
Run như run hơi thở chạm tơ vàng
Nhưng ḷng trần thấm nhuần ơn tŕu mến...
...
Chim hay tên ngọc, đá biết tuổi vàng
Ḷng vua chúa cũng như ḷng lê thứ
Sẽ ngây ngất bởi chưng thơ đầy ứ
Nguồn thiêng liêng yêu chuộng MẸ Sầu Bi
...Phượng tŕ! Phượng tŕ! Phượng tŕ! Phượng
tŕ!
Thơ tôi bay suốt một đời chưa thấu
Hồn tôi bay đến bao giờ mới đậu
Trên triều thiên ngời chói vạn hào quang!
Đêm Noel năm 1972 nằm nghe gió Lào thổi lạnh
thấu xương ở Quảng Tri.. Tôi thấy nhớ
nhà, nhớ vợ con da diết...người vợ đă
kết hợp bằng t́nh yêu lâu dàị Lúc đó chúng tôi
mới sống chung với nhau được hai năm và
mới có đứa con đầu ḷng. Đêm Giáng Sinh tôi
uống rượu với Hoàng Trọng...bên gịng sông
Thạch Hăn. Tôi nhớ trong cơn buồn khủng
khiếp tôi đă đọc bài thơ Phùng Nhập Kinh
Sứ của Sầm Than cho mấy tên bạn thân như
họa sĩ Chánh, Hiển, Khánh trong binh chủng TQLC nghe dưới
bầu trời sao khuya lấp lánh bên thềm nhà hoang trơ
cột cháy:
Cố viên đồng vọng lộ man man
Song tụ long trung lệ bất can
Mă thượng tương phùng vô chỉ bút
Bằng quân truyền ngữ báo b́nh an
...Ngh́n trùng vọng nhớ cố hương
Áo đôi tay đẫm lệ vương vấn sầu
Trên ḿnh ngựa gặp gỡ nhau
Bút không chỉ nhắn vài câu an b́nh...
(Bây giờ mới nghe Ái Cầm chuyển dịch)
Mặc dù ở Bộ Tư Lệnh Quân Đoàn nhưng chúng
tôi được phân phối ra ở Bộ Tư
lệnh tiền phương, thỉnh thoảng phải lên
Mặt Trận ở Khe Sanh Ái Tử. Chiến trường
mỗi lúc mỗi khốc liệt. Thời điểm
quyết liệt thử thách kinh hoàng nhất để
đưa đến những thảm trạng đau thương
trong lịch sử. Nhạc Noel, cuộc chiến hào hùng.
Những sự thực nghiệt ngă như những dấu
chàm trong tim. Mấy năm trong trại cải tạo ở
Kỳ Sơn không nghe nhạc Noel nhưng ḷng vẫn chùng
xuống khi mùa đông chớm lanh. Nhạc Noel vọng
động từ tiềm thức, hoang vu.
...Đêm Giáng Sinh ở trại Jubilee Hongkong. Những
nhớ nhung lo lắng không biết tương lai đi
về đâụ Gió biển thổi lốc vào những cánh
cửa sắt hoen rỉ, những mái tôn tăng thêm giá
lạnh của kiếp đời tỵ nạn lưu vong.
Chúng tôi không bao giờ tưởng tượng đến,
ra khỏi trại tù này lại đi vào trại tù khác
cho dù đă cập bến tự do, có ảnh tượng
Chúa, có nhạc đêm Giáng Sinh, có đèn màu lấp lánh
trên những tháp giáo đường, nhưng chúng tôi
chỉ được nh́n qua hàng rào kẽm gai
cầu nguyện. Những lúc này, tôi nhớ về Đêm
Noel cuối cùng bên ánh nến tàn trong trại cải
tạo Kỳ Sơn với Lộc với Hùng.
Đặc biệt với Hùng, người bạn sinh ra và
lớn lên trong thành phố cổ kính Hội An. Hùng ở
trong nhóm hội Cái Bang của chúng tôi, nhưng Hùng thua tôi
đến bốn túị Chúng tôi yêu thương nhau như
anh em trong Thủy Hử. Giữa tôi và Hùng có thêm
nhiều thứ t́nh cảm khác như cùng ở trong Gia
Đ́nh Phật Tử Chơn An, cùng trường Trần
Quí Cáp, cùng chiến hữu trong QL.VNCH, cùng ngành Chiến
Tranh Chính Trị và cùng ở tù cùng khối, cùng trại
và cùng làm thơ viết văn...Hùng hát hay và trí nhớ
thật tốt, trong đêm Giáng Sinh, Hùng đă hát rất
nhiều nhạc phẩm ca ngợi mùa Giáng sinh, ca ngợi
Đấng Cứu Thế ra đời...Khi tôi theo gia đ́nh
bên vợ người Hoa vượt biển đến
Hongkong th́ nghe tin những người đến sau cho
biết Hùng đă chết một cách tức tưởi
trong trại tù v́ tai nạn lao động na (.ng đốn
gỗ trong rừng thẳm và vợ anh đă đem con
rời bỏ Hội An. Cho dù ở phương trời nào
mỗi lần nghe nhạc Noel tôi đều chạnh
nhớ về những lời ca truyền cảm của Hùng
trong trại cải tạo năm nào c̣n hằn in trong tâm
khảm...và tôi vẫn cầu nguyện cho Hùng sớm
về cơi an b́nh vĩnh cửu...
Nhiều khi tôi thầm nghĩ hăy cố gắng giữ tâm
lặng như mặt hồ thanh tịnh, nhưng gió đă
thổi qua hàng liễu, làm rơi vài cánh lá giao động
mặt hồ. Mặt hồ đă vô h́nh chung làm nhàu khuôn
mặt thật của con ngườị Và từ đó,
chính tôi tưởng như ḿnh đóng tuồng trên sân
khấu đời đầy hỉ nộ ái ố và quanh
tôi cuộc tŕnh diễn vẫn không thay đổi đang
kéo dài từ thế hệ này đến thế hệ khác.
Mỗi ngày mỗi nồng nhiệt đầy độc
hiểm hơn.